Het is weer die tijd van het jaar waarin effectenhuizen hun visies uitbrengen over het komende beursjaar. Over economieën, rentes, valuta’s, vermogenscategorieën, regio’s, sectoren, winstvooruitzichten en ga zo maar door, worden de verwachtingen geactualiseerd en aangescherpt.
Het is voorwaar geen makkelijke tijd voor schattingen. En de volatiliteit op de markten maakt het doen van voorspellingen een nog hachelijkere zaak dan het van nature al is. Een voorspelling is nog niet afgegeven of de koersen nemen een vlucht.
De AEX bereikte in april van dit jaar de magische grens van 500 punten, worstelde tot juli met dit niveau om daarna terug te vallen tot 410, toch zo’n 18 procent lager. Na de halvering van de olieprijs in de tweede helft van 2014 volgde begin 2015 stabilisatie, ja zelfs herstel naar een niveau van 60 dollar. In de tweede helft ging het weer mis, een daling naar 35 dollar volgde. Kortom, de volatiliteit is extreem hoog en dat maakt voorspellen er niet makkelijker op.
Consensus
Over de economische ontwikkeling bestaat ondertussen wel gewoon brede consensus. De groei in de Verenigde Staten zal 2-3 procent bedragen – gedragen door consumentenbestedingen, geremd door een hoger dollar. De Europese groei blijft fragiel rond de 1,5-2 procent. De Chinese groei zwakt verder af naar 6 procent en opkomende markten volgen China.
De FED verhoogt deze maand de rente en in 2016 volgen er drie verhogingen van elk 0,25 procent. De dollar gaat omhoog. Voor zover is iedereen het wel met elkaar eens. Er zijn er natuurlijk die bewust van dit scenario afwijken en groot onheil of juist ongekende welvaart preken. Dat zijn de strategen die in één klap beroemd willen worden en die vind je meestal niet bij de grote effectenhuizen.
Aandelen
Aandelen worden ook in 2016 weer gezien als de beste categorie, op de voet gevolgd door high yield obligaties. Maar in absolute zin wordt geen grote beursstijging voorzien. Dat komt mede omdat er een zeer matige winstgroei in het verschiet ligt. In de Verenigde Staten wordt winstgroei belemmerd door lage werkloosheid en daarmee stijgende lonen, hogere effectieve belastingheffing en minder bijdrage van lagere rente. Ook in Europa is de winstverwachting fors verlaagd, vooral in het Verenigd Koninkrijk, een markt met relatief veel exposure naar olie en grondstoffen. In Japan gaan de vooruitzichten ook een stapje terug.
Aandelen zijn aan de prijs in de Verenigde Staten; in Europa en in Japan valt dat nog wel mee. Veel strategen wijzen ook op de vernauwing van de markt. In toenemende mate wordt de markt gedreven door een beperkt aantal aandelen. In dit verband wordt vaak de afkorting FANG gebruikt: Facebook, Amazon, Netflix en Google zetten de markt hoger.
Minder rendement
Met deze vooruitzichten is het moeilijk te geloven dat we aan het begin staan van een nieuwe bullmarkt. Nee, deze bullmarkt is volwassen: een lagere winstgroei, vernauwing van de markt, stevige waarderingen (in ieder geval in de Verenigde Staten). In 2016 mogen we niet rekenen op hoge rendementen.
In dat opzicht zijn we de afgelopen jaren dan ook genoeg verwend. Sinds de start van de huidige bullmarkt aan het begin van 2009 hebben gemiddelde rendementen op wereldwijde aandelen zo’n 15 procent per jaar bedragen en hebben daarmee de nominale groei van de wereldeconomie ruimschoots verslagen.
Mark Glazener is manager van het Robeco-fonds van Robeco.
Dit artikel is geen aanbeveling om financiële instrumenten te kopen of verkopen.