In maart lanceerde The Smart Index Company een nieuwe index op Europese aandelen. MSCI werkt samen met de Nigeriaanse beurs om nieuwe indices te ontwikkelen. Concurrent S&P Dow Jones heeft onlangs zestien indices in het leven geroepen om de Indiase aandelenmarkt goed te kunnen afdekken.
Dit is nog maar een greep uit enkele recente index-initiatieven. Hoeveel indices, een stel regels die bepalen hoe effecten worden gewogen en worden uitgedrukt in één getal, er precies zijn, weet niemand. Patrick Zwolle van iShares schat dat het er zo’n 1,5 miljoen zijn.
De markt vraagt om deze indices, zeggen de indexmakers. Anderen zijn sceptisch over de groei van het aantal benchmarks. Zo ziet Hendrik Meesman, die tien jaar geleden als een van de eersten indexfondsen in Nederland op de markt bracht, de lawine van nieuwe indices met lede ogen aan.
‘Indexbeleggen groeit als kool. Iedereen wil een graantje mee pikken. Voor fondshuizen is het lastig zich te onderscheiden van gevestigde namen als Vanguard en State Street. Die hebben grote volumes en lage kosten. De oplossing is allerlei producten gebaseerd op
nieuwe indices.’
Die nieuwe indices hebben meestal de pretentie dat afwijken van de status-quo leidt tot betere resultaten. Of het zijn indices die een specifiek segment van de markt volgen, zodat beleggers op een goedkope manier accenten kunnen leggen.
Klantvraag
Bij de selectie van indices die ten grondslag liggen aan ETF’s luistert trackersaanbieder iShares naar de klant en wordt ook goed op de liquiditeit gelet, vertelt Patrick Zwolle, vice president bij iShares Benelux. Zwolle heeft geen voorkeur voor een bepaald type indices.
‘Dat is aan de klanten. Wij hebben ETF’s op indices van alle grote indexbouwers. Soms hebben we ook ETF’s op dezelfde regio gebaseerd op verschillende indices. Naast de MSCI Japan hebben we de Nikkei. De eerste is marktgewogen, terwijl de tweede meer let op handelsvolume.’
Zwolle ziet het als zijn plicht beleggers te informeren over dit soort verschillen. ‘Die zijn groter dan je op het eerste gezicht kunt zien. Zo hanteert elke indexbouwer andere criteria voor emerging markets. In de ene EM-index zit Zuid-Korea voor 15 procent en in een andere helemaal niet’, aldus Zwolle.
Ook wijst Zwolle op het verschil tussen een brede marktgewogen index en een index met een beperkt aantal gelijkgewogen namen. ‘Het risico-rendementprofiel van de MSCI World Index, die belegt in zo’n 1600 bedrijven, is anders dan van een wereldindex die zich beperkt tot 250 namen.’
Alternatief gewogen
Juist die laatste categorie indices is de afgelopen jaren gegroeid in vergelijking met de meer traditionele indices die voornamelijk kijken naar marktkapitalisatie. De kritiek op marktgewogen indices heerste vooral bij obligatiebeleggers. Die vonden het tijdens de eurocrisis niet prettig dat ze door de index werden gedwongen flink veel geldte steken in landen met een grote schuld zoals Italië. Dit leidde tot de opkomst van indices die rekening houden met onder meer de verhouding tussen staatsschuld en de omvang van de economie.
Volgens Meesman zijn de bezwaren tegen marktgewogen obligatie-indices overtrokken. ‘In het eurogebied is het risico dat je belegt in een land dat niet meer kan betalen vrijwel nihil. Een index hanteert een minimale kredietwaardigheid. Een land dat in de problemen komt, valt vanwege downgrades vanzelf uit de index.’
Ook bij aandelen zijn indices geïntroduceerd die anders in elkaar steken dan marktgewogen benchmarks. Martijn Rozemuller, directeur van Th ink ETF’s, is hiervan een pleitbezorger. In plaats van de MSCI World heeft Think ETF’s een product dat een gelijkgewogen index van 250 beursfondsen volgt. ‘Een voordeel is dat het minder kost deze index te volgen omdat je minder aandelen hoeft te kopen. In de MSCI zitten heel veel kleinere bedrijven.’
Ander argument is dat bedrijven en sectoren met sterke koersstijgingen relatief zwaar wegen in een marktgewone index. Ook op regioniveau wijkt de Think Global Equity ETF af van de MSCI. ‘Een regio weegt op het herweegmoment in deze index nooit zwaarder dan 40 procent’, aldus Rozemuller. Juist deze begrenzing speelde de ETF de afgelopen tijd parten. De ETF van Think bleef achter bij de MSCI omdat de blootstelling aan de VS lager was dan in de marktgewogen MSCI.
Rozemuller beaamt echter dat de rendementsverschillen tussen de Th ink-variant en de bredere wereldindices elkaar op de langere termijn niet al te veel zullen ontlopen.
Parallel aan de opkomst van gelijkgewogen indices komen er steeds meer smart beta-indices. Deze indices leggen een beleggingsstijl, zoals lage volatiliteit of dividendbeleggen, vast in regels en zweven tussen actief en passief beleggen. Volgens Meesman duiken bij deze indices dezelfde problemen op als bij actief beleggen.
‘Smart beta is rules-based actief beleggen. Sommige strategieën zullen op lange termijn wellicht beter dan gemiddeld presteren. Maar je kunt niet van tevoren zeggen welke dat zijn.’
Dit artikel is gepubliceerd in het Fondsnieuws Magazine van april.