Dat schrijft William N. Thorndike Jr. in het voorwoord van zijn boek The Outsiders – Eight Unconventional CEOs and Their Radically Rational Blueprint for Success.
De meeste CEOs zijn goed in het eerste en dit is ook wat ze geleerd krijgen tijdens een MBA opleiding. Daarnaast maken de meeste CEO’s binnen een bedrijf carrière aan de operationele kant. Pas wanneer ze dit tientallen jaren goed doen, worden ze bevorderd tot CEO.
Maar dan...
En dan moeten ze ineens ook beslissingen gaan nemen over hoe het kapitaal van een bedrijf succesvol te (her)investeren. Iets wat ze vaak nog niet eerder hebben gedaan en wat ook geen onderdeel van hun MBA was.
Hoe de winst te verdelen (organische groei, M&A, dividenden, aandelenterugkoop), in welke verhouding en wanneer kan echter een grotere impact hebben op het lange termijn beursrendement van een bedrijf dan operationele successen. Dit is de centrale stelling van het boek.
Succesvolle CEOs
Vervolgens beschrijft de auteur acht CEOs die dit bijzonder succesvol hebben gedaan over periodes van vaak tientallen jaren. De auteur probeert hier vervolgens lessen uit te trekken.
Een aantal namen van de succesvolle CEOs zijn bekend bij een breder publiek. Henry Singleton, Warren Buffett en John Malone zijn namen die bij de meeste beleggers en beursobservanten wel belletjes zullen laten rinkelen.
Bill Anders, Tom Murphy, Bill Stiritz en Dick Smith waarschijnlijk niet. Het leuke van het boek is dat we deze figuren ook leren kennen. Er komt ook een vrouw aanbod, Katharine Graham van The Washington Post Company.
Lessen
En welke lessen kun je dan trekken? Ten eerste keken de beschreven CEOs altijd eerst naar de rendementsverwachting van elke mogelijke investering die zich voordeed. Ze maakten de sommetjes zelf, met conservatieve aannames en zonder te leunen op adviseurs.
De meeste aandacht ging uit naar de aannames en niet naar het bouwen van enorme spreadsheets. Alleen investeringen met een hoog en zeker rendement werden vervolgens geïnitieerd.
Ten tweede lag de focus op waardenmaximalisatie per aandeel. De teller is belangrijk maar de noemer (het aantal uitstaande aandelen) net zo. Acquisities dus alleen betalen met aandelen als het niet anders kan en aandelen terugkopen als de koers laag staat.
Delegeren
Ten derde waren de acht CEOs onafhankelijke geesten die operationele beslissingen zoveel mogelijk delegeerden. Hun bedrijven waren zeer decentraal georganiseerd. Kapitaalverdelingsbeslissingen werden echter niet gedelegeerd.
De CEOs waren geen self-promoters en besteedden weinig tijd aan investor relations. Ook hadden ze het temperament om lang te wachten totdat de juiste kansen zich voordeden.
Het is een leuk boek om te lezen, vlot geschreven en bevat veel geschiedenislessen. Jammer is echter dat het boek alleen Amerikaanse CEOs eruit licht (waar zijn Björn Wahlroos en Li Ka-Shing?).
Daarnaast zijn er genoeg CEOs die niet heel andere acties ondernamen dan de beschreven personen en spectaculair faalden. Vooral het agressief terugkopen van eigen aandelen blijkt lastig te timen.
De meeste aandelen werden in 2007 teruggekocht (met hoge koersen) en de minste in 2009 (met lage koersen). Opvallend is dat de terugkoopactiviteiten in de VS nu weer op hetzelfde niveau liggen als in 2007…
Ook overnames pakken vaker slecht uit dan goed. Graham Wallace van Cable & Wireless was zeer goed in het verkopen van mobiele netwerken op de top van de markt. En had ook de rust een tijd op het geld te zitten.
Totdat hij de druk om iets met het geld te doen niet meer kon weerstaan en alles en meer verloor op de verkeerde overnames. Had hij iets langer gewacht en was de IT-bubbel een jaar eerder gebarsten dan had hij wellicht op de bodem van de markt op overnamepad kunnen gaan en was hij ook als aandeelhoudersheld in het boek genoemd…
Joost de Graaf is senior portfoliomanager bij Kempen Capital Management.