Steeds meer klanten van grootbanken zijn de toenemende standaardisatie zat, zeggen onafhankelijke vermogensbeheerders en dus is er volgens hen ruimte voor groei en nieuwkomers op de markt.
Aan de andere kant neemt ook de regeldruk toe en ziet toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) steeds nadrukkelijker toe op de kwaliteit van het advies en het beleggingsbeleid van vermogensbeheerders.
Al een aantal jaren wordt daarom een consolidatieslag verwacht, die steeds maar niet echt van de grond komt. De AFM zegt de laatste tijd ‘een heel lichte toename’ van het aantal fusies en overnames te zien: 'Er zijn veel gesprekken, maar nog weinig concrete stappen. Verschillen in beleggingsbeleid zijn vaak heikele punten. Partijen willen graag hun eigen identiteit bewaren'.
Fondsnieuws dook in het register van de AFM om te zien welke beleggingsondernemingen de laatste tijd nieuwe vergunningen hebben gekregen voor het verrichten van individueel vermogensbeheer of het geven van beleggingsadvies. Ook werd gekeken van welke partijen de vergunningen de laatste tijd zijn beëindigd.
Nieuwe partijen
In de eerste tien maanden van dit jaar hebben zeven partijen nieuwe vergunningen gekregen voor advies én individueel vermogensbeheer. Daarnaast verstrekte toezichthouder AFM nog één pure beheervergunning en negen pure adviesvergunningen.
Onder de partijen met een nieuwe advies- en beheervergunning is een aantal oude bekenden, maar ook vier nieuwe partijen: Alpha Capital uit Eindhoven, LG Partners uit Sint-Michielsgestel, Efidenz Capital Management uit Rotterdam en STEED uit Maastricht.
Alpha Capital is een nieuwe vermogensbeheerder opgericht door drie voormalige Van Lanschot-bankiers: Ben Labohm, Ortwin Linders en Dennis Richter. LG Partners is deze zomer opgericht door Leo Lueb en Geert Vinken. Zij gaan binnenkort van start.
Efidenz is het bedrijf van Frank Alexander, Erwin Blokland en Ron van Zwienen, drie voormalige Schretlen-adviseurs. Ze houden kantoor tegenover Rotterdam Airport. STEED is vorig jaar opgericht door Richard Bessis en Vincent De Praet.
De andere nieuwe beheer- én adviesvergunningen zijn voor SNS Securities, dat zijn bankvergunning inruilde voor een vergunning als beleggingsonderneming, Double Dividend Management (voortgekomen uit een fusie tussen Double Dividend en Activ Investor eerder dit jaar), Dasym Managed Accounts en APG Asset Management.
John de Mol
Dasym Managed Accounts is een zusteronderneming van Dasym Investment Strategies, dat ontstaan is na een splitsing van Cyrte Investments, dat ooit begon als beheerder van het privévermogen van John de Mol, maar later eigendom werd van Delta Lloyd. Dasym richt zich op een selecte groep grote professionele beleggers.
Aan deze beleggers wil het bedrijf naast de huidige alternatieve fondsen nu ook managed accounts gaan aanbieden vandaar de vergunningsaanvraag. Als gevolg van de Europese AIFMD-richtlijn mag één entiteit niet het volledige palet aan individuele vermogensbeheerdiensten aanbieden, vandaar de nieuwe bv. Bij APG zijn de nieuwe vergunningen het gevolg van een rationalisatie.
Een van de partijen die dit jaar een pure adviesvergunning hebben gekregen is Evolf, een onafhankelijk kantoor voor advies en financial planning uit Eindhoven, opgericht door oud-Raboadviseurs.
Bewust alleen advies
'Wij doen bewust geen beheer omdat je bij advies altijd in contact staat met de klant. Zo ken je de klant beter en kun je beter aansluiten bij zijn of haar wensen', zegt beleggingsspecialist Marco Kessels van Evolf.
Verder op de lijst met nieuwe adviesvergunninghouders onder meer Grontmij Capital Consultants (GCC), onderdeel van advies- en ingenieursbureau Grontmij. Deze adviseur richt op vastgoed- en infrastructuurbeleggingen. GCC bestaat al tien jaar, maar heeft nu een beleggingsadviesvergunning aangevraagd.
Het bedrijf groeit en naast pensioenfondsen, family offices zijn mogelijk ook grote particuliere klanten geïnteresseerd in zijn dienstverlening.
Julius Baer
Een opvallende naam op het lijstje nieuwe adviesvergunningen is verder Julius Baer. Deze Zwitserse private bank had er ook voor kunnen kiezen geen Nederlandse vergunning aan te vragen, maar gebruik te maken van een Europees paspoort. Dat hier niet voor gekozen is, moet volgens de bank gezien worden als 'een teken van commitment aan een nieuwe thuismarkt'.
De bank vroeg alleen een adviesvergunning aan, geen beheervergunning. De reden hiervoor is dat de Nederlandse entiteit geen beheeractiviteiten verricht. Nederlandse klanten die hierin geïnteresseerd zijn, worden vanaf elders bediend.
Ortec
Daarnaast heeft ook financiële-modellenbouwer Ortec Finance dit jaar een adviesvergunning gekregen. Topman Ton van Welie legt uit dat dit voor de zekerheid is.
'In het algemeen doen we asset liability management of strategische advisering – waar je gek genoeg geen vergunning voor nodig hebt. Maar soms ondersteunen we klanten ook bij de verdere implementatie, bijvoorbeeld als we een bestuur of een bestuursbureau ondersteunen bij de implementatie van een renteafdekking. Dan loop je toch het risico dat je plotseling betrokken raakt bij een advies over bijvoorbeeld een specifiek rentederivaat.'
Volgens de registers van toezichthouder AFM zijn er in Nederland nu 181 partijen met een vergunning voor het verrichten van individueel vermogensbeheer en 223 partijen met een vergunning voor het geven van beleggingsadvies. Vaak hebben partijen zowel een vergunning voor advies als voor individueel beheer, maar er zijn ook partijen met een van beide.
Banken zijn in deze telling niet meegenomen, net als partijen die een Europees paspoort gebruiken om in Nederland actief te zijn. Onder de partijen met een beheer- of adviesvergunning is ook een heel aantal aan pensioenuitvoerders of assetmanagers gelieerde bv’s.
Directeur Rob de Haas van SNS Securities, dat nieuwkomers helpt de markt te betreden, schat dat er in Nederland zo’n 130 tot 140 echte onafhankelijke vermogensbeheerders zijn en dat het totaal beheerd vermogen van deze beheerders onder advies en beheer zo’n 16 miljard tot 17 miljard euro.
Ervan uitgaande dat er enkele partijen met 1 miljard of meer onder beheer zijn, wordt duidelijk dat er voor alle anderen niet evenveel geld overblijft. Het aantrekken van voldoende vermogen onder beheer is dan ook geen sinecure.
Volgens kenners kunnen veel vermogensbeheerders zich maar met moeite bedruipen. Dit lijkt geen reden voor vermogensbeheerders en adviseurs om de pijp aan Maarten te geven.
AIFMD
Toch leverden dit jaar maar liefst 28 partijen hun adviesen/ of beheervergunningen in. Dat zijn er veel meer dan in andere jaren, maar dit heeft te maken met de inwerkingtreding van de al genoemde Europese AIFM-richtlijn.
Veel fondsaanbieders hadden tot voor kort ook een vergunning voor het geven van individueel vermogensbeheer en beleggingsadvies, maar hebben deze dit jaar ingeleverd omdat je met een AIFMD-vergunning ook bepaalde beleggingsdiensten mag verrichten.
Daarnaast is er sprake van een aantal rationalisaties en fusies. Double Dividend en Activ Investor Management fuseerden zoals gezegd, maar ook Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer en Darion Capital Management. T&E Effecten, dat een jaar eerder al samenging met Inmaxxa, fuseerde afgelopen augustus met Goris en Ladru Vermogensbeheer.
Daarnaast meldde Het Financieele Dagblad eerder een deal over de verkoop van de vermogensbeheeractiviteiten van Ohpen.
Echt stoppen met vermogensbeheeractiviteiten doen er maar weinig. Bekend is dat Keijser Capital zijn vermogensbeheervergunning heeft ingeleverd, omdat het bedrijf dergelijke activiteiten niet meer verricht.
De Asset Enhanced Group was al langer gestopt met zijn beheer- en adviesactiviteiten, maar is wel doorgegaan met het beleggingsfonds dat het eerder ook had. The Alliance Partnership Netherlands en Van Eck Securities Corporation hadden wel vergunningen, maar zijn nooit echt gestart in Nederland.
Dit artikel is gepubliceerd in het Fondsnieuws-magazine dat deze week is verschenen.