Wereldhandelsgroei zal, net als de afgelopen drie jaar, laag blijven, ergens tussen de 0 en 5 procent. Op meer kunnen exporteurs in de opkomende markten niet rekenen. Daarvoor zijn de groeivooruitzichten in de VS en Europa te beperkt en is de structurele groeivertraging in China te duidelijk.
Ook kapitaalstromen zullen niet voor de gewenste boost gaan zorgen, ten eerste omdat de VS begonnen zijn hun monetair beleid te normaliseren, en ten tweede omdat een toenemend aantal opkomende landen een dusdanig hoge kredietgroei heeft gehad de afgelopen jaren dat de ruimte voor meer kredietgedreven groei beperkt is.
Overheidsbemoeienis
Dus moet er hervormd worden. In de afgelopen tien jaar is de overheidsbemoeienis in veel opkomende economieën sterk toegenomen, via staatsbanken, allerhande subsidies en door onduidelijke en contraproductieve regulering en belastingen. Voor private bedrijven is het moeilijker geworden winst te maken, wat duidelijk zichtbaar is in de lage investeringsgroei van de afgelopen jaren.
Uiteindelijk zal een verbetering in het investeringsklimaat tot meer investeringen en hogere economische groei moeten leiden. Een terugtrekkende overheid zal nodig zijn. Tevens moeten er fiscale hervormingen komen om ruimte vrij te maken op de begroting om in infrastructuur te investeren. En arbeidsmarkthervormingen zijn nodig om de concurrentiepositie te verbeteren na jaren van hoge salarisgroei.
Modi
Vorig jaar leek het erop dat de scherpe marktcorrectie en dalende wisselkoersen zouden leiden tot beleidsveranderingen. De druk nam zoveel toe dat hervormingen onvermijdelijk leken. Inmiddels is die druk weer afgenomen door aantrekkende kapitaalstromen. Momenteel zijn maar weinig landen bezig met hervormingen die het binnenlandse groeipotentieel kunnen verhogen.
Mexico is de uitzondering. En India is het land waar de opwinding over hervormingen het grootst is.
Sinds de verkiezingen, waarbij hervormer Narendra Modi een grote meerderheid won, zijn de verwachtingen hooggespannen. De markt is flink vooruitgelopen op wat er allemaal mogelijk is. Gezien de ambitie en track record van Modi en gezien de grote ruimte voor verbetering in de lamgeslagen Indiase economie, ziet de toekomst er goed uit.
In de komende jaren zal er waarschijnlijk veel gaan veranderen, waarbij investeringsgroei zal profiteren, infrastructuur flink zal verbeteren en economische groei met procentpunten omhoog kan. Maar op de korte termijn lijken de verwachtingen wat te hoog voor wat er mogelijk is.
Brazilië
Voor een opportunistische belegger die wil profiteren van mogelijke hervormingen in de opkomende wereld, is er de komende maanden wellicht meer te halen in Brazilië. De kansen op een overwinning van de oppositie bij de verkiezingen van oktober zijn duidelijk toegenomen. Mocht President Dilma de verkiezingen verliezen, dan gaat het economisch beleid dramatisch veranderen. Fiscale hervormingen en een forse vermindering van de overheidsinterventie in de economie zullen de markt doen vliegen. Als Dilma verliest.
Maarten-Jan Bakkum is beleggingsstrateeg opkomende markten bij ING Investment Management.
De informatie in deze column dient niet te worden opgevat als beleggingsadvies, beleggingsaanbeveling, aanbod of uitnodiging om effecten te kopen, te verkopen of anderszins te verhandelen.